Қазақстанда баға өсіп, инфляция шектелмей жатыр: Мамандар себебін түсіндіреді

Қазақстан экономикасы өсіп келе жатқан инфляциялық қысыммен бетпе-бет келеді: мамыр айындағы деректер тұтыну бағаларының өсуін жеделдетудің тұрақты үрдісін растады.

Ұлттық банкі ақша-кредит саясатын қатаңдату мүмкіндігін айтып, өз риторикасын өзгертті. Қазақстанның Ұлттық банкі базалық мөлшерлемені 16,5% деңгейінде сақтап қалды, алайда Goldman Sachs және JPMorgan атап өткендей, реттеушінің үні әлдеқайда «шоқтыққа» айналды. ҚҰБ өз коммуникациясына қатаңдату сигналдарын қайтарып, азық-түлік бағасының өсуі, ішкі сұраныстың қалпына келуі және тіпті мұнай бағасының төмендеуі сияқты факторларға сілтеме жасай отырып, 2025 және 2026 жылдарға арналған инфляциялық болжамдарды көтерді.

Қазақстан Ұлттық банкінің (ҰБК) төрағасы Тимур Сүлейменов 2025 жылғы 5 маусымдағы брифингте базалық мөлшерлемені қатаңдату мүмкіндігі туралы айтты. Ол оны 16,5% деңгейінде ұстап тұру айтарлықтай қиын деп есептейді.

JPMorgan не дейді

Айта кетейік, енді Ұлттық банк базалық мөлшерлеме бойынша шешімді талқылау түйіндемесін жариялай бастайды.

Біз үшін не маңызды

Қазақстанның ішкі проблемалары Goldman Sachs (GS) және JPMorgan (JPM) сияқты жетекші халықаралық қаржы институттарын зерделеудің мәніне айналғаны маңызды. Олар өздерінің соңғы есебінде инфляцияның күзге қарай жеделдеуін және жылдың соңына қарай аздап төмендеуін болжайды.

Баға өсуінің неғұрлым елеулі факторы қызмет көрсету секторы болып қалып отыр.

Азық-түлік тауарларының үлесі де кері шегінген жоқ

Goldman Sach мәлімдегендей, «Азық-түлік, сусындар және темекі» санатындағы инфляция 2024 жылғы қарашадағы 5,4% -дан 2025 жылғы мамырда 9,6% -ға дейін өсті.

Сарапшы Сапарбай Жобаевтың айтуынша, аға сұраныс пен ұсынысқа байланысты өзгереді.

Инфляция деп ішкі базардағы (нарықтағы) ұлттық ақшада бағаның өсуін айтады.

2022 жылы жалпы инфляция 20,5%, ал, азық — түлік бағалары 25% ға шарықтады.

2023-24 жылдары 10% айналасында болды.

Инфляцияның өсуінің кемінде 4-5 әсер ету себептері бар

1. Өзіндік құн өсуі. Мәселен, құрылыста материалдар, еңбек ақы, транспорт, дизель, коммуналдық қаражаттар өседі.

2. Өнім ұсынысының көлемінің аздығы. Өткендегі қант, биылғы картоп бағасының өсуі.

3. Ақша массасының өсуі сұранысты ұлғайтады. Бюджет ұйымдарының жалақылары өсуде. Баға өседі. Себебі өнім соңғы үш жылда өскен жоқ, ал экономикадағы ақша 40% ға өскен.

Негізінен мемлекеттік қаржыдан жоғары 4-5 млн теңге алатындардың жалақысын әр жылы орташа 10% индексациялау инфляция көзі.

4. Импортталушы инфляция.

Доллардың айырбастау бағамы осы, импортталған товарлардың бағасын өсіреді.

5. Мемлекеттік реттеу. Салық, Кеден төлемдері, Қосымша құн салығы, ішкі өндірісті қолдау, протекция сияқты шешімдер де баға өсуіне әсер етеді.

6. Маусымдық баға өзгерулері. Астанада қияр наурызда 1500-1900 теңге болды. Қазір 350-400 теңге.

Бағаға басқа да әсер ететін нәрселер бар.

Мәселен, сыбыс. Үй бағасы түсер екен, гүріш аз болар екен, қарақұмық мол болар екен, Ресей бидайын бізге арзан сатып жатыр екен.)))

Ал, доллар жақын арада үлкен өзгермесе керек  

Оған әсер ететін нәрсе экспорт пен импорт көлемі. Мұнай бағасы. Шет елдермен төлем балансы тікелей байланысты.

Мұнай бағасы 64-65 доллар барреліне болып тұрғанда төлем балансы теріс болып, доллар біраз өсуі мүмкін. Себебі бюджетіміз мұнайдың баррелі (бөшкесі) 75 доллар болады деп түзілген.

Қазір 1 доллар = 510 теңге.

Продолжая тему:
В области Абай прокуратура выявила налоговые нарушения у частных судебных исполнителей
25 августа 2025 в 17:11
Компания Wildberries изменила доставку в Казахстане — подробности
21 августа 2025 в 11:37
В Казахстане выведен новый сорт риса, потребляющий меньше воды
25 августа 2025 в 16:59
В Казахстане появился новый депозит на месяц
22 августа 2025 в 14:42
В Жетысу стартовала программа «Маман» для специалистов
25 августа 2025 в 16:57
Казахстанцы массово жалуются на интернет от Beeline: платишь больше — получаешь хуже
20 августа 2025 в 17:07
Отказ от прямого ценового регулирования и переход к адресной социальной поддержке – реализация Послания-2024
25 августа 2025 в 16:46
В Казахстане с 2026 года изменится цена автостраховки
22 августа 2025 в 14:37
Казахстанцы продолжают брать кредиты быстрее, чем копить
25 августа 2025 в 16:44
Спасатели МЧС Казахстана обнаружили фрагменты пропавшего вертолета
26 июля 2025 в 11:53
Объем поддержки несырьевого экспорта в Казахстане вырос в два раза и достиг 394 млрд тенге
25 августа 2025 в 16:35
Мини-отпуск в конце лета: как отдыхаем на День Конституции
22 августа 2025 в 14:34
Казахстанские товары займут 50% полок в магазинах, ввоз некачественной продукции пресечен
25 августа 2025 в 16:23
ДТП в Казахстане: за полгода — 955 погибших
16 июля 2025 в 17:45
С января по июль объем торговли в Казахстане вырос на 8,6%, в отрасли занято 1,5 млн человек
25 августа 2025 в 16:12
С осени в Казахстане вводят новые правила по пенсиям
22 августа 2025 в 14:07
Министерство просвещения РК призвало родителей внимательнее следить за онлайн-жизнью детей
25 августа 2025 в 15:53
Казахстанский лидер поздравил Украину с Днём независимости
24 августа 2025 в 12:17
Доллар подешевел до 535 тенге в понедельник
25 августа 2025 в 15:36
Новый поворот. На банковском рынке Казахстана – перемены
18 августа 2025 в 10:53
«Срочное предупреждение» для казахстанцев от МВД оказалось фейком
25 августа 2025 в 15:23
Где в Астане купить уголь и сколько он стоит
22 августа 2025 в 16:38
Деньги умерших в ЕНПФ: кто и как может получить эти миллиарды
25 августа 2025 в 14:55
Рейтинг банков Казахстана по активами и чистой прибыли вместе с новыми KMF и «БиЭнКей»
19 августа 2025 в 16:40