Ауылға бөлінген ақша қайда кетті?

Ауылға қатысты үкіметтің экономикалық блогындағы мәліметтер тағы жаңартылды.

Бүгін  Мәжіліс кулуарында журналистермен кездескен Ұлттық экономика вице-министрі Бауыржан Омарбеков  ауылдарды дамытуға жұмсалатын қаржы көлемі жыл сайын өсіп келе жатқанын айтты.   Оның айтуынша, елдімекендерді жақсартуға бағытталған түрлі бағдарламаларға бюджеттен шамамен 1 трлн теңге бөлінеді.Нарық қатынасына көшкелі бері Үкімет ауылды мемлекеттік қол­дау­дың түрлі жолын қарастырды, әлі де қарастырып жатыр.Бұл бағытта  соңғы 30 жылда  15 бағдарлама қабылданған екен. Ауылды дамытуға арналған «Ауыл жылы» (2002-2005), «Ауылдық аймақтарды дамыту» (2004-2010) сынды мемлекеттік бағдарламалар қабылданып, миллиардтаған қаржы бөлінді. Бірақ барлығы нәтижесіз болды. Бұл жолы ҰЭМ өкілі мынаны айтты.

  1.  «Ауылдарды дамытуға түрлі бюджеттік бағдарламалар аясында шамамен 1 трлн теңге бөлінеді. Бұған инженерлік инфрақұрылым, әлеуметтік инфрақұрылым, АӨК-ті қолдау, сондай-ақ «Ауыл – ел бесігі» жобасы бойынша бюджет бағдарламасы кіреді. Жалпы сипаттағы трансфертті есепке алғанда, осы бағдарламаға шамамен 177 млрд теңге бағытталады. Мұнда ең маңыздысы – қаржыландыру жыл сайын ұлғайып келеді», – деді ол.

Вице-министрдің айтуынша, соңғы жылдары бұл жобаның бюджеті шамамен 7 есеге өскен.

Бүгінде Қазақстанда 6,2 мың ауыл бар. Қазақстандықтардың 7,6 миллионы ауылдағы ағайындар, бұл дегеніміз ел халқының 38,4%-ын құрайды. 7,6 млн адамның шамамен 550 мыңының (7,5%) күнкөрісі төмен, яғни 43 мың теңгеден аз жалақы алады. 357 мыңнан астам адам (4,7%) жұмыссыз болса, 1,2 миллион адам (33%) өзін-өзі жұмыспен қамтығандар санатына жатады. 

Ауыл орталықтан басқарылады…

Кезінде ауыл шаруашылығы министрлігін басқарған Асылжан Мамытбеков:

  1.  Қазақстан Республикасының банктер қызметі» туралы заңына сәйкес, «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкінен» өзге бірде-бір банк мамандандырылған банк бола алмайды.   «Егер осы норма өзгертілсе, аграрлық банктің құрылуын қолдаймыз. Біздің ойымызша мұндай  банк агросекторға пайдалы болар еді«, – деген болатын

Сарапшы -қаржыгер  Бейсенбек Зиябеков ауылды қаржыландыру екі мәселе шешілу қажеттігін айтады. Оның алғашқысы ауыл мәселесі шешілуі үшін, ең алдымен, жергілікті өзін-өзі бас­қару енгізілуі тиіс. Консти­ту­циямызда 89-бап бар, онда жергілікті өзін-өзі басқару туралы айтыл­ғанмен бізде  қазір бізде өзін-өзі басқару жоқ. Ауыл орталықтан басқарылады.  Бұл дегеніңіз жыл басында бөлінген қаржы ауылға жылдың үшінші тоқсанында жетеді. Сарапшы айтқан, күні бүгінге дейін шешімін таппай келе жатқан екенші мәселе Агробанкті құру.  Мұның қажеттілігі мемлекеттік деңгейде мойындала бастағанмен, кедіргі көп. Себебі ауылды квазисектор арқылы қаржыландыру, ЕДБ -дің кейбір құрылтайшылары үшін өте тиімді.  

3. «ҰЭМ өкілі қаржы елдімекендерді жақсартуға бағытталған түрлі бағдарламаларға бюджеттен шамамен 1 трлн теңге бөлінетінін айтты. Тағы да нақтылық жоқ. Үкімет мұндай мәлімдемемен көп алдына шығу үшін қандай баағдарламадарға бөлінетінін ашып айту керек. Себебі мемлекеттік деңгейде бағдарламаларға кім жауапты болатынын ашып айтқан жоқ, дейді сарапшы. 

Сарапшының айтуынша, елім біздің елді аграрлы ел деп таниды. Ресейде,  Қыта   йда, Өзбекстанда банктер бар.

4. Әлемдік тәжірибеде ауылды қаржыландыру мәселесін  мамандандырылған аграрлық, кооперативтік банктер немесе мемлекеттік-жекеменшік серіктестік түріндегі банктер шешеді. Ауыл шаруашылығын қаржыландыру мәселесі сол банктердің ұсынысы бойынша реттеледі.  Қазақстанға да ауыл шаруашылығын несиелендірудің көпдеңгейлі жүйесін енгізетін уақыт келді, дейді сарапшы.

Продолжая тему:
Полицейские Алматы изъяли крупную партию наркотиков
3 июля 2025 в 17:20
Прощай, eGov.kz? Казахстан готовит замену главному порталу госуслуг
30 июня 2025 в 10:54
МВД Казахстана закрыло 8 каналов незаконной миграции
3 июля 2025 в 16:57
Проезд через границу Казахстана может стать платным
30 июня 2025 в 09:39
Прокуратура области Жетiсу предупредила граждан остерегаться интернет-мошенников
3 июля 2025 в 16:55
Вполне реально: Смадияров об угрозе смертной казни для двух казахстанцев в Индонезии
30 июня 2025 в 20:29
В АРРФР предупреждают о мошенниках из почты
3 июля 2025 в 16:37
Одна цена для всех: Kaspi установил новую комиссию за переводы на карты других банков
1 июля 2025 в 14:26
В Казахстане возобновляется прописка детей до 14 лет
3 июля 2025 в 16:29
Alatau City Bank начал чистку: некоторые счета казахстанцев закроют
1 июля 2025 в 10:03
В Казахстане одни из самых низких цен на продукты в ЕАЭС
3 июля 2025 в 16:15
В Казахстане хотят отказаться от желтых номеров: что это значит
30 июня 2025 в 11:48
На подготовку Степногорска к зиме выделено 2,7 млрд тенге
3 июля 2025 в 16:08
Новые тарифы на воду в Казахстане: Первые результаты
1 июля 2025 в 13:37
FlyArystan и Международный аэропорт Нурсултан Назарбаев провели экскурсию для детей с ограниченными возможностями
3 июля 2025 в 16:08
Цены на картофель выросли почти вдвое
1 июля 2025 в 17:27
Объявлена новая волна артистов Park Live Almaty
3 июля 2025 в 16:02
Один из крупнейших рудников Казахстана продали китайской компании за $1,2 млрд
30 июня 2025 в 09:41
12 лет за взятки на 2 миллиарда: экс-глава «Казселезащиты» осужден
3 июля 2025 в 15:44
В Казахстане запустят цифровую систему для отслеживания подземных вод
30 июня 2025 в 16:08
Цена доллара к тенге: официальный курс на 4 июля
3 июля 2025 в 15:41
Казахстанцев ждут длинные выходные в июле
1 июля 2025 в 15:26
В Казахстане усиливается контроль за пожароопасными районами
3 июля 2025 в 15:40
Высокая ставка: Евразийский банк предлагает казахстанцам заработать на вкладе
2 июля 2025 в 15:23