Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Республика күніне орай сөйлеген сөзінде Қазақстанда президенттік билік қандай себеппен сақталуы керектігін түсіндірді, деп хабарлады Ақорданың баспасөз қызметі.
«Біз мүмкіндіктер мен прогресс елдері — Әділ Қазақстанды құру мақсатында ауқымды жаңғырту кезеңіне қадам басты. Мен таяудағы Жолдауымда парламент реформасының басталғанын мәлімдедім. Бұл бастаманы алдын ала жариялау еліміздегі саяси процестердің ашықтығын көрсетеді. Биліктің заңнамалық тармағын трансформациялау соңғы жылдары жүзеге асырылған ауқымды өзгерістердің қисынды жалғасы болады. Біздің барлық ұсыныстарымыз Қазақстанның эволюциялық дамуына қатысты азаматтардың мүдделері мен сұраныстарына негізделген. Ал біздің еліміз дамуға, алға жылжуға тиіс — ешқандай күмән жоқ және болуы да мүмкін емес. Жоспарланған өзгерістер парламенттің өкілеттігі мен беделін күшейтеді», — деді Мемлекет басшысы.
Сонымен қатар, оның айтуынша, Конституциядағы өзгерістер парламенттің өзіне ғана емес, президент, үкімет және саяси жүйенің басқа да көптеген аспектілеріне қатысты болады. Түзетулердің жалпы көлемі бойынша және 2022 жылғы конституциялық реформа аясында жүзеге асырылған бастамаларды ескере отырып, бұл өзгерістер жаңа Конституцияны қабылдаумен салыстыруға болады, деп атап өтті ол.
«Қазақстан Республикасы президенттік билігі күшті мемлекет болып қалуы тиіс. Бұл — қауіпсіздік пен тәртіп, тұрақтылық пен даму тұрғысынан парламенттік жүйелер өз мақсаттарын орындамайтын тыныш әлемде еліміздің сенімді болашағын қамтамасыз ету мәселесі. Біздің халқымыздың мемлекеттілігін тәуекелге салуға құқығымыз жоқ, біз кейбір сарапшылар мен саясаткерлердің үстірт тұжырымдамаларын жасырын ұстанбауымыз керек», — деп мәлімдеді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Бұған дейін Қасым-Жомарт Тоқаев елімізде «Қуатты Президент — Ықпалды Парламент — Есеп беретін Үкімет» тұжырымдамасы бойынша мемлекетті түбегейлі жаңғырту стратегиясын жалғастыру маңызды екенін атап өткен болатын.
Еске сала кетейік, 2025 жылдың қыркүйегінде Қазақстан халқына Жолдауында президент Қасым-Жомарт Тоқаев парламентті сенаттан алып тастап, бір палаталы ету туралы ұсыныс айтқан болатын. Парламент отырысында «Ақ жол» партиясының төрағасы Азат Перуашев президенттің ұсынысы туралы айтты. Мәжіліс депутаты Бақытжан Базарбек бір палаталы парламент құру идеясының артықшылығы ғана бар деп есептейді. Кейін мемлекет басшысының өзі парламентаризм жүйесін реформалауды ұсынды.
2025 жылғы қазан айының басында Қасым-Жомарт Тоқаев «Парламенттік реформа жөніндегі жұмыс тобы туралы» өкімге қол қойды. Парламенттік реформа үшін Қазақстан Конституциясына бірнеше түзетулер енгізу қажет.
