Алматыда Қазақстанның Көлік апталығы аясында New SilkWay бизнес-форумы басталды.
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев телекөпір режимінде «New Silk Way» бизнес-форумына қатысып, Достық-Мойынты темір жол учаскесіндегі екінші жолды пайдалануға беруді бастады. Ұзындығы 836,1 км магистраль елдің көлік-транзиттік әлеуетін дамытуда негізгі рөл атқарады және Қазақстанды Қытаймен байланыстырады.
«Бұл жоба Қазақстанның көлік-логистика жүйесінің дамуына, оның тиімділігін нығайтуға айрықша серпін беретіні сөзсіз. Ал тарихымызға үңілсек, осыдан отыз бес жыл бұрын «Достық – Алашаңқай» жобасы іске қосылды. Қазақстан мен Қытайдың теміржолы тоғысты. Бұл еліміз үшін тарихи оқиға болды. Сол жолды салған ардагерлеріміз қазір осы жиынға қатысып отыр. Баршаңызға зор алғысымды айтамын», деді Мемлекет басшысы.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев айтып өткендей, Ұлы Жібек жолы Қазақстан мен Орталық Азия арқылы өткен. Қазақ жері ежелден Қытай мен Еуропа арасындағы алтын көпір. Қытай – біздің мәңгі, тату көршіміз әрі сенімді одақтасымыз.
«Біз бір-бірімізге әрдайым қолдау көрсетеміз. Қос халықтың қарым-қатынасы мызғымас достыққа, өзара сенімге негізделген. Елдеріміздің болашаққа деген көзқарасы – ортақ. Көп саладағы ынтымақтастығымыз нығаюда. Әсіресе, «Бір белдеу, бір жол» жаһандық жобасының мән-мағынасы айрықша. Баршаңызға мәлім, 2013 жылы Төраға Си Цзиньпин бұл бастаманы Қазақстанда жариялады. Біз осы жобаны барынша қолдаймыз, оны жүзеге асыруға белсене атсалысып жатырмыз. Себебі бұл бастама еліміздің мүддесіне толық сай келеді. «Достық – Мойынты» теміржолының екінші желісі – соның айқын дәлелі», – деді Президент.
Мемлекет басшысының айтуынша, бұл – Тәуелсіздік кезеңіндегі ең ірі теміржол құрылысы, еліміз үшін айрықша стратегиялық маңызы бар жоба. «Жұмысшыларымыз үш жылға жуық уақыт бойы күні-түні табанды еңбек етті. Осындай белсенді жұмыстың арқасында теміржол мерзімінен бұрын іске қосылмақ. Мұны, шын мәнінде, тарихи сәт деуге болады. Бұл – баршаңызға ортақ қажырлы еңбектің жемісі. Бәріңізді шын жүректен құттықтаймын! Зор ризашылығымды білдіремін. Жаңа жол жүк тасымалының көлемін 5 есе арттыруға мүмкіндік береді. Сондай-ақ экспорттық тауарларды жеткізу уақытын қысқартып, транзиттік әлеуетімізді күшейте түседі», деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Президент еліміздің бүгінде Еуразиядағы басты транзит хабының біріне айналғанын атап өтті. Қазақстан солтүстік пен оңтүстікті, батыс пен шығысты жалғап тұр. Жеріміз арқылы 5 теміржол дәлізі өтеді. Оның бәрі әлемнің ең ірі сауда нарықтарына жол ашады.. Соңғы он жылда осы салаға шамамен 35 миллиард доллар инвестиция салынды.
«Мен халыққа Жолдауымда бірқатар жобаны уақтылы жүзеге асыру туралы нақты тапсырма бердім. Алдағы уақытта 5 мың шақырым теміржол салу жоспарланып отыр. Сондай-ақ 11 мың шақырым теміржол жөнделеді. Қазір «Мойынты – Қызылжар» теміржолы салынып жатыр. Қызылжар станциясынан Ақтау портына дейінгі учаскелер жаңғыртылады. Бұл бағдар – Транскаспий халықаралық көлік бағдарының басты бөлігі. Мұның бәрі Еуропа пен Азияның арасын жалғап, Транс-Қазақстан теміржол бағытының, яғни Орта дәліздің қарқынды дамуына ықпал етеді. Жалпы, бәсекеге қабілетті ел болу үшін экономикамыздың мейлінше қуатты болуына баса назар аударуымыз керек. Бұл ретте, көлік-логистика саласының орны бөлек. Сондықтан Қазақстанның транзиттік әлеуетін арттыру негізгі басымдықтың бірі болып қала бермек. Теміржол саласының алдында тұрған міндеттер – айқын», деді Президент.
Мемлекет басшысы алдағы уақытта бұл салаға цифрландыру және жасанды интеллект технологиясын енгізе отырып, оны ел экономикасының озық бағыты ретінде дамыту көзделгеніне, алда әлі де ауқымды жұмыс тұрғанына, сол себепті барлық жоспарды уақтылы, дер кезінде орындау өте маңызды екеніне назар аударды.
New Silk Way» VII халықаралық көлік-логистикалық бизнес-форумында сөйлеген сөзінде Нұрлан Сауранбаев көлік инфрақұрылымы саласындағы халықаралық ынтымақтастық пен ақпарат алмасудың маңыздылығын атап өтті.
Министр таяуда Түркияға, Пәкістанға, Қытайға, Қырғызстанға, Түрікменстанға және Ресейге жасаған сапарлары туралы айтып берді.
«Форум — бұл тек кездесу ғана емес, пікір, ой және тәжірибе алмасу. Сапар кезінде біз елдер арасында қарым-қатынас пен ақпарат алмасудың аз екенін көріп отырмыз. Мысалы, Түрікменстан Қазақстанға қарай заманауи бетон жол салуда. Бізде өз жобаларымыз бар және жолдардың өткізу қабілеті әртүрлі. Қырғызстанмен де, Ресеймен де жағдай осындай. Сондықтан форумдар жоспарларымызды үндестіруге, ақпарат алмасуға бірегей мүмкіндік береді», деп атап өтті Нұрлан Сауранбаев.
Ол Қазақстанның көлік саласындағы негізгі бастамаларын атап өтті. Қазақстандық тарап Еуразияның бірыңғай ақпараттық картасын құруға бастамашы.
«Біз Еуразияның бірыңғай үлкен картасын жасағымыз келеді, үлкен стратегиялық жолдарда тұрған барлық елдер өздерінің болашақ жоспарлары бойынша ақпарат алмасып, не дамытуда. Жалпы темір жол бойынша бізде түсіністік бар, ақпарат алмасу бар. Ал автомобиль жолдарына келетін болсақ, бірыңғай үлкен бағдарлама жоқ», деді министр.
Министр сондай-ақ Шығыс-Батыс және Солтүстік-Оңтүстік бағыттарындағы инвестициялардың тұрақтылығы мен қорғалуын қамтамасыз ететін логистикалық жобалар үшін толассыз үкіметаралық келісімдер қажеттігін атап өтті. «Логистикалық өнімдер қызметтің нақты мерзімін, құнын және сапасын талап етеді. Бағыт бірнеше мемлекет арқылы өткенде шарттар, бағалар мен мерзімдер өзгеруі мүмкін. Ірі логистикалық жобаны іске асыру кезінде үкіметаралық келісімдер болуы қажет, ең болмағанда қазақстандық тарап осылай деп санайды. Бұл идеяны Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Түркияға сапары кезінде көтеріп, толассыз үкіметаралық келісім құру қажеттігі атап өтілді. Біз барлық елдер қатысатын ТХКБ-дан бастаймыз. Қазақстан бастамашысы болып табылатын бұл үкіметаралық келісімге екі тарап қол қояды, содан кейін бағыттағы басқа елдер қосыла алады», дейді министр.
Министр әрбір ел логистикалық өнімдерге үлкен қаражат салатынын атап өтті. Соңғы уақытта Қазақстан 35 миллиард долларға жуық инвестиция салды, қосымша 15 миллиард доллар салу жоспарланып отыр, бұл жалпы сомасы 50 миллиард доллар инвестицияны құрайды. Бұл салымдар қорғалуы және ұзақ мерзімді әсер етуі тиіс.
Сөз соңында министр әріптестері мен әріптестеріне ынтымақтастық үшін алғыс айтып, алдағы халықаралық көрмелердің маңыздылығын атап өтті. «Жақын арада бізді Грузиядағы, Өзбекстандағы және Пәкістандағы ірі көрмелер күтіп тұр. Қазақстан осы барлық іс-шараларға қатысып, үлкен Еуразияның дамуына өз үлесін қосады», деді Нұрлан Сауранбаев.
