Ұлттық банк төрағасының орынбасары Ақылжан Баймағамбетов бүгін Алматыда журналистермен кездескен кезде базалық мөлшерлеменің көтерілетінін айтты. Бұл жағдайға қыркүйектегі инфляцияның теріс көрсеткіштері әсер еткен.
Баймағамбетов өткен отырыста базалық мөлшерлемені сақтап қалу немесе оны көтеру туралы пікірталас болғанын еске салды. Осындай даулар қазан айында да болады деп күтілуде. Комитет соңғы шешімді жаңа мәліметтерді талдағаннан кейін қабылдайды.
«Егер деректер оң болса, бұл мөлшерлеменің сақталу ықтималдығын арттырады. Егер инфляцияның айтарлықтай жоғары болуына тренд сақталса, онда Ұлттық банктің мөлшерлемені көтеру ықтималдығы жеткілікті «, — деп атап өтті төраға орынбасары сарапшылық-талдау пікірталас клубының отырысында.
Ұлттық банктің Ақша-кредит саясаты комитетінің базалық мөлшерлемесі бойынша келесі шешім 10 қазанда жарияланады.
Естеріңізге сала кетейік, сарапшылар базалық мөлшерлеме 17% -ға дейін көтерілуі мүмкін деген болжам жасаған болатын. Қазір ол 16,5% құрайды.
Бұған дейін кейбір кәсіби қатысушылар Ұлттық банктің инфляцияны ұстап тұру жөніндегі күш-жігеріне қарамастан, үкімет мемлекеттік қаражатты экономикаға құйып, бұл шараларды жоққа шығаруда деген пікір білдірген болатын. Осыған орай А. Баймағамбетов бас банк нарықтан артық өтімділікті алу бойынша жұмыс жүргізіп жатқанын хабарлады.
«Біздің барлық шараларымыз инфляциямен күреске, артық өтімділікті реттеуге, оның ішінде АЕК енгізуге бағытталған. Бұл қыркүйек айынан бері іске қосылған құралдардың бірі. Қыркүйектен бері Ұлттық банктің алып қою бойынша позициясы шамамен 1,6 трлн-ға қысқарды. Бұл өзін одан әрі танытатын құрал, оның тиімділігін бағалауға әлі ерте. Сондай-ақ, 2025 жылдың басынан бастап біз алтын сатып алу бойынша операцияларымызды айналауға кірістік, бұл болашақта нарықтағы артық өтімділік көлемін ұлғайтпауға көмектесті. Бұл құбылмалы көрсеткіш және ол күн сайын өзгеріп отырады, дегенмен, Ұлттық банктің базалық позициясы бір деңгейде — 7-8 трлн теңге аралығында сақталады «, — деп толықтырды А. Баймағамбетов.
Заңды тұлғалардың ақшаны қолма-қол ақшаға айналдыру бойынша қосымша талаптарға келер болсақ, ол бұл жаңа Салық кодексімен байланысты екенін түсіндірді.
«Аталған актілерді қабылдау заңнаманы жаңартумен байланысты. Жалпы алғанда, бұл 2020 жылдан бергі норма, егер қателеспесем. Ол жерде көбінесе заңнамаға сәйкес келтіру бар. Мен бұл жағынан қандай да бір елеулі қатаңдықтар көріп отырған жоқпын. Егер сіз қолма-қол ақшаны не үшін пайдаланатыныңызды түсіндіре алсаңыз, онда сізге ешқандай наразылық жоқ деп есептеймін. Егер салық төлемесеңіз және қолма-қол ақша айналымының үлесі өте көп болса, онда салық органдарында қандай да бір сұрақтар туындауы мүмкін «, — деп түйіндеді Ұлттық банк төрағасының орынбасары.
