Экономист Алмас Чукин мұнай бағасының бір долларға арзандауы Қазақстан үшін неге орасан зор шығынға әкеліп соғатынын және оның ұзақ мерзімді перспективада экономикаға қалай әсер ететінін айтты

Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы мамырдың басында шетел валютасына сұраныс ұсыныстан асып түскеніне назар аударды.

Ұйым оны елдегі шетел компанияларының валютаны көптеп сатып алуымен, сонымен бірге халықтың мамырдағы демалыс күндері көп қыдыруымен байланыстырып отыр. 

Мұнай бағасының бір аптаның ішінде 7-8 долларға арзандауына OPEC+ ұйымының шешімі себеп болды. Өйткені мұнай экспорттаушы елдер маусым айындағы мұнай өндірісін тағы 411 мың баррельге арттыруға келісті. Сауд Арабиясы бастаған мұнай өндірушілер бірнеше айдан бері Қазақстанды жазалау науқанын жүргізіп жатыр.

Экономикасы шикізат экспортына тәуелді Қазақстан үшін мұнайдың қымбат болғаны жөн. Оның үстіне, 2025 жылғы бюджетте мұнайдың бір баррелі 75 доллар деп есептелген. Республика бюджетіне ақша жетпей жатқан тұста мұнай құнының арзандауы экономикаға қосымша қысым түсіреді.

Оның үстіне мұнай арзандаған сайын ұлттық валюта құнын жоғалтатын жағымсыз үрдіс қалыптасқан. Экономист Алмас Чукиннің айтуынша, мұнай бағасының аздап өзгеруі де елеулі қаржылық салдарға алып келуі мүмкін.

«Бізде мұнай бағасы, мысалы, барреліне 70-тен 64 долларға дейін төмендегенде, бұл 6 долларға шамалы құлдырау сияқты көрінуі мүмкін. Бірақ Қазақстан үшін мұндай өзгерістер бір қарағанда әлдеқайда ауыр. Бұл теориялық есептеулерде көрсетілгендей, жай ғана 10% -ға төмендеу емес. Бағаның әрбір төмендеуі үлкен шығынды білдіретін қисық сызық. Бұл жерде алып тастады, сол жерде алып тастады, нәтижесінде әсері апатты болып шығады»,  деп атап өтті Чукин.

Ұлттық қор 2-3 жыл бойы шығындарды көтере алмайды

Оның айтуынша, елдің резерві болып табылатын Ұлттық қор 2-3 жыл бойы шығындарды көтере алмайды.

— Біздің Ұлттық қор бұған еш кедергі келтірмейді. Бұл жерде бюджетті секвестрлеу, көп нәрсені қайта қарау керек болады. Яғни ел экономикасының моделі өзгереді. Бір жыл ішінде Қазақстан 20-30 миллиард доллар шығынға ұшырауы мүмкін. Алайда, егер жағдай бірнеше жыл қатарынан қайталанса, жалпы шығын 60-190 миллиард долларға жетуі мүмкін. Мұндай шығындар — әзіл емес, — деп атап өтті экономист.

Доллардың болашағы туралы сөз болғанда, Чукин жақын арада оның құнсыздануын күтпеу керектігін түсіндірді.

— Мен неге көбі доллардың құнсыздануы туралы айта бастағанына таң қаламын. Неге құнсыздану? АҚШ экономикасы тоқтап қалуы мүмкін, бірақ бұл әлемде доллар көп болады дегенді білдірмейді. Әлемдік нарыққа доллар ағыны төмендейді, себебі АҚШ сауда балансын теңестіреді. Мысалы, жапондық Sony компаниясы теледидарларды АҚШ-та сатады, бірақ оған иен керек және ол долларды өз валютасына ауыстырады. Бұл доллар әлемдік айналымнан жоғалып кететінін білдіреді «, — деп түйіндеді Алмас Чукин.

В США обсуждались возможности реализации стратегических проектов в Казахстане
4 июля 2025 в 21:58
Новые тарифы на воду в Казахстане: Первые результаты
1 июля 2025 в 13:37
К концу 2025 года ожидается полное подключение к сервисам мобильных и межбанковских QR-платежей
4 июля 2025 в 21:33
Прощай, eGov.kz? Казахстан готовит замену главному порталу госуслуг
30 июня 2025 в 10:54
Запускается спецавтобус между аэропортом Ушарала и поселком Акши на Алаколе
4 июля 2025 в 20:59
Проезд через границу Казахстана может стать платным
30 июня 2025 в 09:39
Минцифры тестирует ИИ-агента по получению госуслуг
4 июля 2025 в 20:29
Одна цена для всех: Kaspi установил новую комиссию за переводы на карты других банков
1 июля 2025 в 14:26
В Карагандинской области ожидается повышение цен на проезд в автобусе
4 июля 2025 в 19:54
Высокая ставка: Евразийский банк предлагает казахстанцам заработать на вкладе
2 июля 2025 в 15:23
По подозрению в совершении преступления задержан бывший руководитель Национального бюро по противодействию коррупции
4 июля 2025 в 19:25
Вполне реально: Смадияров об угрозе смертной казни для двух казахстанцев в Индонезии
30 июня 2025 в 20:29
Кассационные суды: что изменилось
4 июля 2025 в 18:57
Цены на картофель выросли почти вдвое
1 июля 2025 в 17:27
Kaspi.kz: Теперь доступно погашение кредита или рассрочки круглосуточно в мобильном приложении
4 июля 2025 в 18:17
Казахстанцев ждут длинные выходные в июле
1 июля 2025 в 15:26
В 18 раз выросли инвестиции Катара в экономику Казахстана
4 июля 2025 в 17:52
Почти полмиллиона казахстанцев проверили, подвергались ли их персональные данные утечке
1 июля 2025 в 13:00
В Актау трое осуждены за незаконное лишение свободы и эксплуатацию инвалидов
4 июля 2025 в 17:21
Один из крупнейших рудников Казахстана продали китайской компании за $1,2 млрд
30 июня 2025 в 09:41
В Карагандинской области нашли захоронение ребёнка эпохи кыпчаков
4 июля 2025 в 16:57
В Казахстане хотят отказаться от желтых номеров: что это значит
30 июня 2025 в 11:48
До 8,5 млн тенге увеличили подъемные выплаты медикам в Карагандинской области
4 июля 2025 в 16:54
Alatau City Bank начал чистку: некоторые счета казахстанцев закроют
1 июля 2025 в 10:03