Банктер халықтың несие алуын қиындатса да қайтарылмаған несие көлемі өсіп барады. Ақшадан қысылғандар үшін банк несиесі төркінмен бірдей. Қиналып келгенде өгей көрмей, қанатының астына басады, бірақ қарызды қайтарғанша құлағыңның құрыш етінің сөлін сығып алады. Елімізде қарызын 90 күннен асырып алған 2 млнға жуық адам бар. Бұл Қазақстан халқының 10 пайызы, экономикалық белсенді тұрғындардың 20 пайызы.
Халыққа берілген кредиттер 2025 жылғы маусымда тұтынушылық қарыздардың 2,6%, 15,3 трлн теңгеге дейін және ипотекалық қарыздардың 1,3%, 6,3 трлн теңгеге дейін ұлғаюы нәтижесінде 2,1% ұлғайып, 22,6 трлн теңгені құрады (2025 жылдың басынан 9,1% өскен).
2025 жылғы маусымда халыққа теңгемен берілген кредиттер бойынша сыйақының орташа алынған мөлшерлемесі тұтынушылық қарыздар бойынша мөлшерлеменің 19,5%-ға (2025 жылғы мамырда-21,4%) дейін төмендеуіне байланысты 18,4%-ды құрап (2025 жылғы мамырда — 21,4%), 1,5 п.т. қысқарды.
Банктердің несие портфелінің сапасы жоғары деңгейде қалып отыр.
- Мәселен, 2025 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша кредиттік портфельдің жалпы көлемінде 90 күннен астам мерзімі өткен берешегі бар кредиттердің үлесі 2025 жылғы мамырдағы деңгейде сақталып, 3,4%-ды немесе 1,3 трлн теңгені құрады.
- 2025 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша халықтың кредиттері бойынша NPL90+ қарыздардың үлесі 4,3%-ды немесе 976 млрд теңгені, бизнес кредиттері бойынша – 2,2%-ды немесе 343 млрд теңгені құрады. 90 күннен астам мерзімі өткен берешегі бар кредиттерді провизиялармен өтеу деңгейі 65,9%-ды құрады (01.01.2025ж. – 67,0%).
