Жоғары аудиторлық палата мем, қаржыға қанжығасын майлауды әдетке айналдырған 2500 ауыл шаруашылығы компаниясын анықтады. 2022-2023 жылдары берілген субсидиялардың жалпы көлемінің 11% -ы өндірістің елеулі көлемі мен айтарлықтай жоғары кірісі бар 13 ірі компанияға (олардың құрамына кіретін кәсіпорындарды қоса алғанда) тиесілі екені көрсетіледі.
«АӨК субъектілерінің шағын тобына көмектің едәуір шоғырлануы өздерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін қосымша преференциялар түрінде қолдауды қажет ететін көптеген шағын және орта шаруашылықтар үшін қаржыландыруға қолжетімділікті шектейді», — деп атап көрсетеді ЖАП.
«АӨК субъектілерінің шағын тобына көмектің едәуір шоғырлануы өзінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін қосымша преференциялар түрінде қолдауды қажет ететін көптеген шағын және орта шаруашылықтар үшін қаржыландыруға қолжетімділікті шектейді «, — деп атап өтті ДПӘ.
ЖАП субсидияларды басқарудағы бұзушылықтар негізсіз төлемдерге, артық төлеулер мен бюджет шығындарына алып келгенін айтады. Нәтижесінде агросекторды мемлекеттік қолдау тиімділіктің төмендігін көрсетеді. Жоғары аудиторлық палата АӨК субсидиялау ережелеріне талдау жүргізіп, қайта қарауды, тиімді мониторинг жүйесін енгізуді ұсынады.
Отандық тауық етімен қамтамасыз ету 2022 жылы небәрі 67% -ды, 2023 жылы — 73% -ды, 2024 жылы — алдын ала деректер бойынша 79,8% -ды құрады.
Бұл ретте Қазақстаннан тауық еті экспортының жыл сайын өсуі байқалады.
«Мысалы, 2023 жылы құс еті экспортының көлемі 2022 жылмен салыстырғанда екі еседен астам өсті, 2024 жылы өсім 2023 жылмен салыстырғанда 31,4% құрады. Субсидияланған өнім Ресейге, Қырғызстанға және Өзбекстанға Қазақстанда сатылатыннан едәуір төмен бағамен экспортталады «, — деп атап өтті ЖАП -да.
ЖАП тауық етін Ресейге экспорттау жағдайларын Қазақстанның ішкі нарығында оны сатудан 33,5% арзан бағамен келтіреді. Және субсидиялаудың мақсаты — ішкі нарықты отандық өніммен молықтыру болғанымен, оны «шетелге субсидиялардың ағып кету» тәуекелі деп атайды.
