
2024 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Ұлттық қор активтерінің көлемі шамамен 66,2 млрд долларды құрады, онда валюталық портфель 58,8 млрд долларға, теңгедегі активтер — 7,4 млрд долларға баламалы. Бұл – қор активтерінің 7,59%-дық табыстылығы нәтижесінде қол жеткізілген көрсеткіш. Бұл мәліметтердің кейбірі Ұлттық қордың Президент Жарлығымен бекітілген ресми 2024 жылғы аудиттелген есебінде айтылды.
Бұған дейін үкімет үш жылдық бюджетте Ұлттық қордан мақсатты трансферттер салмайтыны хабарланған болатын.
Halyk Finance талдау орталығының сарапшысы Салтанат Игенбекова Ұлттық қор қаражатын пайдалану бойынша сәуір айының аяғында жарияланған есеп түсімдердің бір мезгілде төмендеуімен бірге алулардың жоғары деңгейі бойынша жалғасып отырған үрдісті көрсетеді деп хабарлады. ҚҚҚ-да Ұлттық қорда салықтың барлық түрлерінің төмендегені байқалады, құлдырауда негізгі үлес салмақты ПҚӨС (-85 млрд теңге) және КТС (-378 млрд теңге) алады. Осылайша, ҰҚ-дағы салықтық алымдар бойынша жылдық жоспардың орындалуы бірінші тоқсанда өткен жылдың ұқсас кезеңіндегі 25% көрсеткіштен 13% -ға дейін төмендеді. АДРА сарапшыларының пікірінше, Ұлттық қордың қолдауы болмаса, бюджет тапшылығы дағдарысты деңгейге жетер еді, бұл мемлекеттік қарызды ұлғайтуды немесе бюджет шығыстарын қайта қарауды талап етер еді.
«Ұлттық қордың валюталық қоржынының инвестициялық кірісі бір жылда 7,59% немесе 4,6 млрд долларды құрады. Соңғы жылдары кірістіліктің өсуіне ҚР Ұлттық Банкінің жоғары кірісті қаржы құралдарының үлесін 20% -дан 40% -ға дейін ұлғайтуы нәтижесінде активтерді консервативтіктен неғұрлым теңгерімді бөлуге көшу нәтижесінде қол жеткізілді. Сондай-ақ 2023 жылы Ұлттық қордың құрамында баламалы құралдар қоржыны қалыптастырылды. Жаңа құрылымға көшу инвестициялау тиімділігін және қордың сыртқы нарықтық ауытқуларға тұрақтылығын арттыруға мүмкіндік берді «, — делінген монетарлық реттеуші ақпаратында.
Портфельдер бөлінісінде инвестициялық кірісті бөлуге келетін болсақ, Ұлттық банк қордың валюталық активтері көлемінің жалпы динамикасына 2024 жылы 6,3 трлн теңге мөлшеріндегі алымдардың едәуір көлемі әсер еткенін атап өтті. Осылайша, есепті кезеңде республикалық бюджетке тікелей трансферттер 5,6 трлн теңгеге жетті. Қазақстандық эмитенттердің қаржы құралдарын сатып алуға тағы 705 млрд теңге бөлінді: Қазатомөнеркәсіптің акцияларын сатып алуға 467 млрд теңге, ұлттық инфрақұрылымдық жобаларды іске асыру үшін Самұрық-Қазына облигацияларын сатып алуға 238 млрд теңге.
Бұл ретте 2024 жылы қорға мұнай секторынан түскен түсім 3,8 трлн теңгені құрады.
«Ұлттық қор — балаларға» бағдарламасы аясында 2024 жылдың қаңтарында бағдарламаның барлық қатысушыларына жалпы аударымдар 696 млн долларды құрады. 2024 жылғы қаңтарда әрбір балаға 100 доллар 52 центтен бөлінді (2024 жылға есептеулер 2025 жылғы қаңтарда жүргізілді және әрбір балаға 129 доллар 38 центті құрады). Жыл сайынғы есептеу сомасы Ұлттық қордың валюталық активтерінің көлеміне және оның ұзақ мерзімді инвестициялық кірісіне тікелей байланысты екенін түсіну маңызды. Олар жыл сайын Ұлттық қордың ұзақ мерзімді инвестициялық кірісінің жартысы есебінен қалыптасады. Бұл ретте балалардың шоттарына есептелген қаражат бала 18 жасқа толғанға дейін Ұлттық қордың портфеліне инвестицияланып, қосымша табыс әкелуді жалғастырады.