Еуразиялық тұрақтандыру және даму қорының талдаушылары 2024 жылдың қорытындысы бойынша Қазақстанның және еуразиялық өңірдің басқа да елдерінің нақты ЖІӨ өсу болжамын жаңартты. Жарияланған шолуда сарапшылар 2025 жылдың басында өңір елдерінің экономикалары ішкі факторларға да, сыртқы жағдайларға да байланысты әртүрлі бағыттағы серпінді көрсетіп отырғанын көрсетеді.
Бізді не күтіп тұр
Талдаушылардың есептеуінше, Қазақстан экономикасы 2025 жылдың бірінші тоқсанында ЖІӨ-нің нақты 5,6% -ға ұлғаюын көрсетті, бұл ретте тоқсан сайынғы өсу (маусымдылықты жоя отырып) 0,6% -ға дейін баяулады.
Негізгі драйверлер көлік және қоймалау, өңдеу және тау-кен өнеркәсібі, сондай-ақ құрылыс болды. Бұл ретте инфляциялық қысым өсуін жалғастырды және мамырда инфляция 11,3% -ға дейін жеделдеді. Ұлттық банк наурыз айынан бастап базалық мөлшерлемені 16,5% деңгейінде сақтап келеді.
Еуразиялық тұрақтандыру және даму қорының талдауынша,
- 2025 жылы ЖІӨ-нің нақты өсуі 5,0% деңгейінде күтілуде, кейіннен 2026-2027 жылдары 4,5% және 4,3% -ға дейін баяулайды.
- Инфляция мақсатты көрсеткіштен (7-9%) жоғары болып қалады, ал теңге бағамы Ұлттық қордан алулардың қысқаруы, сондай-ақ сауда әріптестерімен салыстырғанда неғұрлым жоғары инфляцияның сақталуы аясында 2027 жылға қарай бір доллар үшін 560 теңгеге дейін әлсіреуі мүмкін.
Өңірдің басқа елдерінде не күтілуде?
2025 жылы Ресейде ЖІӨ өсімі 1,6% деңгейінде болжанып отыр, кейіннен 2026-2027 жылдары 2% -ға жуық тұрақтанады.
2024 жылы экономикалық белсенділіктің өсуінен кейін экономика салқындату кезеңіне енді. Баяулау ішкі сұраныстың әлсіреуіне, жоғары пайыздық мөлшерлемелерге және бюджеттік ынталандырудың төмендеуіне байланысты. Ресей Банкі тарапынан негізгі ставканы төмендету циклінің басталуына қарамастан, жоғары инфляция мен бюджет тапшылығының өсуі қосымша қысым көрсетеді.
Арменияда
2025 жылы экономикалық өсім 4,9% деңгейінде бағаланып, одан әрі 4-5% диапазонында тұрақтандырылады. Жалақының, кредиттік белсенділіктің және ақша аударымдары көлемінің өсуімен бекітілген тұрақты ішкі сұраныс басты фактор болып табылады. Экспорттың құлдырауына қарамастан, 2024 жылдың әлсіз төртінші тоқсанынан кейін фискалдық ынталандыру мен қалпына келтіру өсімді қолдайды.
Беларусьте
ЖІӨ 2025 жылы 2,8% -ға өседі, бірақ 2026-2027 жылдары қарқын шамамен 1% -ға дейін баяулайды. Өсім жоғары инвестициялық белсенділікпен (2025 жылдың бірінші тоқсанында + 18,3%), әсіресе мемлекеттік секторда қамтамасыз етіледі. Алайда инфляцияның ұлғаюы, сыртқы сауда балансының нашарлауы және ішкі сұраныстың әлсіреуі перспективада экономиканы одан әрі кеңейту үшін мүмкіндіктерді шектейді.
Қырғызстанда
2025 жылы 8,1% деңгейінде өсім болжанып отыр, бұл өңірдегі ең жоғарылардың бірі. Мұндай нәтижені белсенді құрылыс, өнеркәсіптік өндірістің өсуі, тұтынуды қолдау және оң сыртқы сауда сальдосы қамтамасыз етеді. Алайда 2026-2027 жылдары қысқа мерзімді драйверлердің таусылуы және фискалдық профициттің ықтимал төмендеуі аясында қарқынның 5,4-5,6% -ға дейін баяулауы күтілуде.
Тәжікстанда
экономикалық өсім 2025 жылы 7,5% жоғары деңгейде, 2027 жылы 6,7% -ға дейін біртіндеп төмендеумен сақталады. Өсім көшіп-қонушылардың ақша аударымдарының жоғары деңгейімен, тұтынушылық сұраныспен және алюминий мен кеннің экспортымен ынталандырылады. Алайда орта мерзімді перспективада Ресей экономикасының баяулауы мен аударымдар көлемінің төмендеуі тежеуші факторларға айналуы мүмкін.
