Қазақстандықтардың қарызы 3,9 трлн теңгеге өсіп кетіпті

Ұлттық банктің деректерінде қазақстандықтардың  банктерге  қарызы 21,7 трлн теңге екені айтылған. Бұл осы жылдың мамыр айының бас кезіндегі көрсеткіштер. Салыстырсақ, қарыз мөлшері өткен жылдың осы уақытымен салыстырғанда 3,9 трлн теңгеге көп.

Бұған дейін Қазақстан қаржыгерлері қауымдастығы кеңесінің төрайымы Елена Бахмутова банктер туралы заң жобасынан қарыз алушылардың банк кредиттері бойынша берешегін есептен шығару мүмкіндігін қарастыратын барлық нормаларды алып тастауды өтінген болатын.

Сәуірде ҚНДРА жариялаған қаулы жобасында ЕДБ қарыздары бойынша 30 күннен астам мерзімін өткізіп алған қазақстандықтарға жаңа кредиттер беруден бас тартатыны          айтылған.

Сәуір айында қазақстандықтар бизнеспен байланысты емес мақсаттарға 1,6 трлн теңге несие алды, бұл өткен айға қарағанда 9,4% -ға артық

 Бұл ретте төлемдер бойынша 761 млрд теңге мерзімі өткен.

Біздің байлам

2024 жылдың желтоқсан айындағы деректерде халықтың  84 пайызының несиесі бар екені айтылған. Нақтыласақ  8,5 млнға жуық адам банк алдында қарыз. Соңғы 1,5 жылдың ішінде қарыз алушылардың саны 27 пайызға өскен. Оның 1 млн 700 мыңнан аса адам несиесін уақытында төлей алмай жатыр. Halyk Finance аналитикалық орталығының бас сарапшысы Мадина Қабжалелованың айтуынша, «Жалпы ішкі өнімдегі тұтынушылық несиенің үлесі 13 %-ға жуықтайды. Ал бұл көрсеткіш кей елдерде тіпті 100 %-ға жетіп қалыпты. Мемлекет несие беру бойынша шекті мөлшерлемені енгізгісі келетіні айтылып жүр. Сарапшының пайымынша  бұл ай сайынғы төлемін уақытылы төлеп тұратын адал ниетті қарыз алушылар үшін тиімсіз.

Біздегі жағдайды өзге дамыған елдермен салыстырғанда тәуір екенін айтудан жалықпайтын сарапшылар бір нарсені естен шығарады

Дамыған елдерде несие пайызы біздегідей жоғары емес. Халық табысының кемі 40 пайызын несиеге төлемейді.  Сарапшылардың айтуынша, халықтың несие жүктемесі өсіп жатыр. !рі сауда орталықтарында тауар немесе кредит алуды ұсынатын банк өкілдерінің отыратынын ескерсек, ЕДБ мен ірі сауда дүкендері қожайындары арасындағы «тандем өз жемісін» беріп жатыр.

Не істемек керек….

Осыдан екі күн бұрын Ұлттық банк «бөліп-төлеудің» айдалада жатқан батпан құйрық емес екенін ескерткенін,  Халықтың банктер алдындағы несиесінің кемі жарты пайызын бөліп-төлеу саудасының үлесіне қатысты    жаздық. Тіпті Ұлттық банк өкілі Ұлттық банк   төрағасының орынбасары Берік Шолпанқұлов бөліп төлеумен жасалған сауда – тіпті де тегін сыйлық емес екенінін, тіпті   тауарды алудың тиімді жолы болып есептелмейтінін айтты. Тіпті сатушылар мен банктер клиентінің қанша қаржыны асыра төлейтінін көбіне жасырып, айтпайтыны де сол кезде белгілі болды.  Ұлттық банк пен Сауда және интеграция министрлігінің Тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті компанияларды бөліп төлеу тетігін «мөлдір» етуге міндеттеу жолдарын қарастырып айтса да оның тетіктері әлі нақтыланған жоқ.  Ал сарапшылар үшін  бөліп -төлеу кезіндегі үстеме пайыз кімдердің  қалтасына кетеді деген сауал маңызды болып тұр.  

Бөліп төлеу құралын реттеу керек

Сарапшылардың мұнын түк те қиындығы жоқ. Тек қана ЕДБ ға бөліп-төлеу тетіктерінің «айдың арғы бетіндегі көзге көрінбейтін тетіктерін» жарыққа шығарып, сатушыларға тауардың құнын бөліп-бөліп төлеусіз көрсету керек. Мысалы, сауда  үйлерінде қолма-қол ақшаға сатып алатын болсаң, онда оның құны 20% арзан екені ашық айтылады. Егер осы тетіктер реттелсе, тұтыну кредиттерін беру ережелері барынша айқын болады..

Продолжая тему:
В Астане перекроют часть улицы Амман из-за ремонта дорог
2 июля 2025 в 22:01
Проезд через границу Казахстана может стать платным
30 июня 2025 в 09:39
2 июля вечером в «eSalyq Azamat» временно отключат раздел
2 июля 2025 в 21:45
Прощай, eGov.kz? Казахстан готовит замену главному порталу госуслуг
30 июня 2025 в 10:54
В Алматы временно перекроют часть улицы Желтоксан
2 июля 2025 в 21:26
Вполне реально: Смадияров об угрозе смертной казни для двух казахстанцев в Индонезии
30 июня 2025 в 20:29
До 2027 года все сёла Акмолинской области подключат к интернету
2 июля 2025 в 20:45
Alatau City Bank начал чистку: некоторые счета казахстанцев закроют
1 июля 2025 в 10:03
Корпоративная почта как бизнес-инструмент: как компании в Казахстане наводят порядок в коммуникациях
2 июля 2025 в 20:35
В Казахстане хотят отказаться от желтых номеров: что это значит
30 июня 2025 в 11:48
Бывший тренер занимался подделкой и продажей недействующих сертификатов
2 июля 2025 в 19:58
Одна цена для всех: Kaspi установил новую комиссию за переводы на карты других банков
1 июля 2025 в 14:26
Shell и Eni выходят из проекта ГПЗ на Карачаганаке
2 июля 2025 в 19:26
Новые тарифы на воду в Казахстане: Первые результаты
1 июля 2025 в 13:37
Слухи о вспышке сибирской язвы в столице опровергнуты
2 июля 2025 в 18:33
Один из крупнейших рудников Казахстана продали китайской компании за $1,2 млрд
30 июня 2025 в 09:41
На Алаколе усилили меры безопасности в туристический сезон
2 июля 2025 в 17:42
Цены на картофель выросли почти вдвое
1 июля 2025 в 17:27
Права более тысячи предпринимателей защитила прокуратура Шымкента
2 июля 2025 в 17:27
В Казахстане запустят цифровую систему для отслеживания подземных вод
30 июня 2025 в 16:08
Инфляция в Казахстане снова ускоряется
2 июля 2025 в 17:25
Казахстанцев ждут длинные выходные в июле
1 июля 2025 в 15:26
Комитет госдоходов предупреждает о фейковых сообщениях от имени руководства КГД
2 июля 2025 в 17:12
На Каспии снова обнаружили десятки мёртвых тюленей
25 мая 2025 в 12:55