2024 жылдың 10 қаңтарында қабылданған «Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне (ӘҚБтК) өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР Заңына тиісті өзгерістер енгізілді:
• микрокредит бойынша сыйақы мөлшері туралы ақпаратты қамтитын жарнаманы тарату және орналастыру кезінде жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесінің мөлшерін дұрыс көрсетпегені үшін микроқаржы ұйымына 50 АЕК мөлшерінде әкімшілік айыппұл салынатын болады;
• Хабарламаның жоқтығы не микроқаржы ұйымы, кредиттік серіктестік немесе ломбард ретінде тіркелгені туралы Агенттікті уақтылы хабардар етпегені үшін 20-дан 40 АЕК дейінгі мөлшерде айыппұл салынды.
• ҚР Ұлттық банкінің статистикасына сәйкес, қаңтар-сәуір аралығындағы кезеңде МҚҰ микрокредиттерінің жалпы портфелі 6,34% -ға немесе 100 млрд теңгеге жуық өсті және 2025 жылдың 1 сәуіріне қарай 1,64 трлн теңгеге жетті. Бұл жанама түрде шағын қаржыландыру секторының жалғасып отырған дамуы және халықтың қысқа мерзімді қарыз алуға жеткілікті қажеттілігі туралы айтуы мүмкін.
Жеке тұлғаларға берілген шағын несиелердің жалпы көлемінің негізгі бөлігін — 1,36 трлн теңге (83%) алды.
- Шағын несиелерге 47,1 млрд теңге (2,9%), жеке кәсіпкерлерге 219,2 млрд теңге (13,3%) тиесілі болды. Қалған 12,9 млрд теңге — «кері репо» операциялары.
• Қарастырылып отырған кезеңде жеке тұлғаларға шағын несиелер 5,43% -ға, заңды тұлғаларға — 5% -ға жуық өсті, ДК шағын несиелері 11,2% -ға қосылды.
Мерзімі өткен қарызы бар шағын несиелер көлемі 341,5 млрд теңгені құрады. Қаңтар айынан бастап ол 15,9% -ға ұлғайды. Бұл ретте кредиттердің жалпы қоржынының үлесі 20,7% -ға дейін өсті. Айта кетейік, 90 күннен астам мерзімі өткен несиелердің үлесі (NPL 90 +) шағын несиелердің жалпы портфелінің 7,3% -ын құрады. Салыстыру үшін: қаңтарда көрсеткіш біршама төмен болды — 6,5%.
- бір сөзбен айтқанда, мерзімі өткен берешектің барлық көлемінен NPL 90 + микрокредиттері 35,2% немесе 120,2 млрд теңгені құрады. Қаңтар айынан бастап олар 18,9% -ға ұлғайды. Мерзімі 30 күннен аспайтын қарыздар да жалпы көлемнің үштен бірінен сәл асады — 105,9 млрд теңге. Қаңтар айынан бастап олардың үлесі 5,1% -ға өсті.
• Айта кетейік, 90 күннен астам мерзімін өткізіп алған шағын несиелердің ең көп көлемі — 107,5 млрд теңге (89,4%).
• Жекелеген санаттарда мерзімі өткен берешек көлемі өткен аймен салыстырғанда төмендегенін атап өткен жөн. Атап айтқанда, 31-60 күн мерзімі өткен жеке тұлғалардың шағын несиелері бойынша 16,6% -ға 54,8 млрд теңгеге дейін төмендеді, ал 61-90 күн мерзімімен заңды тұлғаларға берілген несиелер бірден 67% -ға 180,3 млн теңгеге дейін қысқарды.
