Сауда министрлігінің баспасөз қызметі 2024 жылдың қорытындысы бойынша елдің ірі сауда серіктестері Қытай, Ресей және Италия болды — дәл осы үш мемлекетке экспорттың да, импорттың да негізгі көлемі тиесілі болғанын айтып, сүйінші хабарды таратты.
- экспорттық түсімі 2024 жылы $81 млрд. асты
- Бұл соманың жартысынан астамын $42,9 млрд шикі мұнай қамтамасыз етті:
- бұл бүкіл қазақстандық экспорттың 52,5% құрайды.
- Бұдан басқа, ел сыртқы нарықтарға уран ($4,6 млрд), мыс және мыс катодтарын ($4,1 млрд), сондай-ақ мыс кендері мен концентраттарын ($3,2 млрд) белсенді жеткізіп отырды.
- Ферроқорытпаларға, табиғи газға, бидайға және мұнай өнімдеріне тұрақты сұраныс сақталды.
- Ең көп көлемдер жеңіл автомобильдерге ($2,3 млрд), ұшу аппараттарына ($1,8 млрд), дәрілік препараттарға ($1,7 млрд) және телекоммуникациялық жабдықтарға тиесілі болды.
- 2024 жылы Қазақстанға келетін импорт ағындары, әсіресе, техника, көлік және фармацевтика саласында жоғары белсенділігімен ерекшеленеді.
«Қазақстандық нарық дайын өнімдерді, сондай-ақ құрамдас бөліктерді — шанақтарды, қосалқы бөлшектерді, есептеу техникасын импорттай отырып, жаһандық өндірістік тізбектерге кірігуді жалғастыруда», — деп атап өтті баспасөз қызметі.
- 2025 жылғы қаңтарда Қазақстан экспорты $4,5 млрд құрады,
- оның 60% тағы да мұнайды қамтамасыз етті.
- Жеткізілім құрылымында мыс, ферроқорытпа, бидай, сондай-ақ уран, табиғи газ және күнбағыс майы елеулі позициялар болып қалды.
- Қаңтар айында импорт $2,8 млрд. Асты
- Телефондар, автомобильдердің шанақтары, дәрі-дәрмектер мен жеңіл машиналар жетекші санаттарға айналды.
- Сондай-ақ, құрылыс техникасы мен қозғалтқыштар жеткізілімінің өсуі байқалды.
2025 жылы Қытаймен, Ресеймен және Еуропалық одақ елдерімен стратегиялық әріптестікті дамыту, сондай-ақ Орталық Азия нарықтарындағы позицияларды нығайту басымдыққа ие болып қала береді, делінген хабарламада.
Сарапшылардың сөзінше экспорттық позициядағы көрсеткіштер шикізат ресурстарымызды сатып, жан бағып отырған ел елміз.
Экспорттық түсімнің 52 пайызының мұнайға тәуелді болуы осыны көрсетіп тұр.
Сарапшы Бейсенбек Зиябековтың айтуынша, 2010 жылдардан бергі иновацияны жаңғыртуға бағытталған бағдарламаларға жұмсалған қаржының нәтижесін ел сезетін уақыт жетті. Бір өзгеріс ретінде сарапшы мынаны айтады.
- Құрылыс, автокөлік бөлшектерінің импортын ұлғайту арқылы логистикалық тізбекке қосылуга ұмтылған талпынысымыз нарықты үміттендіреді.
- Сондай -ақ ішкі нарықта қосалқы бөлшектерді өзімізді өндіруге талпыныс бар.
- Енді шикізаттық емес активтер ресурсы экспортына қол жеткізсек, экономика мен нарық алға жылжиды.
Біздің байлам
Әлемдік нарықта жеке жауып, бәйге ала алмайтынымыз айдан анық. Енді шикізат ресурстары есебінен логистикалық тізбектегі үлесімізді көбейту біз үшін маңызды. Енді үкіметтік экономикалық блогы жанынан сараптамалық мониторинг арқылы қай саланың көшке іліне алатын мүмкіндігін зерделеу маңызды.
