Қазақстанда алтын бағасы қатты қымбаттады. Ұлттық банктің ресми бағамына сәйкес, бағалы металлдың 1 граммы 48,7 мың теңгеге жеткен. Қысқа мерзімді перспективада (2025-2026) алтын унциясы үшін $3 000 — $3 500 диапазонында сатылатын болады. Ұзақ мерзімді перспективада (2030-2050) екі сценарий болуы мүмкін: экономикалық тұрақсыздықты жалғастыру кезінде унция үшін $5 000 дейін өсу. Экономикалық жағдайды қалыпқа келтіру кезінде $3 500 — $4 500 диапазонында тұрақтануы мүмкін.
Ресми бағам бойынша алтын өткен жұмадағы 46,9 мың теңгеден 48,7 мың теңгеде жеткен. 3 күнде 1 граммы бірден 2000 теңгеге қымбаттады. Ал бір унция алтынның құны 1,5 млн теңгеден асады.
Бұл – рекордық көрсеткіш. 2023 жылдан бері бағасы көтеріліп келе жатқан алтын құны былтыр 40 пайыз қосты. 2024 жылдың көктемінде алтынның 1 граммы 31 мың теңге тұратын.
Бағалы металдың бағасы әлемдік нарықта да шарықтап, 1 унциясы 3000 долларға жақындап қалды.
Алтын бағасының күрт қымбаттауына не себеп?
Шетелдік БАҚ әлемдік нарықта алтын бағасының күрт қымбаттауыны бірнеше себеп бар екенін атап өтеді.
Геосаяси тұрақсыздық және экономика жағдайына алаңдау. Finansical Times басылымы АҚШ-тың сауда саясатына байланысты нарықтың құбылуы пен экономикалық өсімге қатысты алаң көңіл инвесторларды алтын сияқты қауіпсіз активтерге бет бұруға итермелейді деп жазады.
АҚШ-тың пайыздық мөлшерлемелерінің төмендеуі: АҚШ Федералды резервтік жүйесінің пайыздық мөлшерлемелерді төмендету мүмкіндігі инвесторларды тағы да алтынға инвестициялауға ынталандырады. Өйткені төмен пайыздық мөлшерлемелер алтын ұстаудың балама құнын азайтады.
Орталық банктердің алтынға сұранысының артуы: Әлемдегі көптеген орталық банктер, әсіресе Қытай, өздерінің резервтерін әртараптандыру мақсатында алтын сатып алып жатыр.
Алтын бағасы бір жылдың ішінде шамамен 1 мың долларға көтеріліп, бір унциясының құны 3 мың долларға тақап қалды. 2990,21 доллар – жаңа рекорд.
Инвесторлар қауіпсіз актив іздеуге мәжбүр
Құнды металл бағасының тағы көтерілуіне АҚШ президенті Дональд Трамптың жаңа тариф саясаты әсер етіп отыр. Америка экономикасы қай бағытта құбылатынын дөп болжай алмаған инвесторлар қауіпсіз актив іздеуге мәжбүр деп жазды Bloomberg.
Трамп саясатының салдары
13 наурыз, бейсенбіде S&P 500 индексі кейінгі екі жылда алғаш рет шамамен 10%-ға құлдырады. Бұл уақытта ақпандағы өсімнен бері шамамен 5 трлн доллар күйіп кетті. Осының бәрі алтынның қымбаттауына әкелді.
Оның үстіне Трамп бейсенбі күні Еуропаның шарап, шампань және басқа да алкоголь өнімдеріне 200% баж салығын енгізем деп қорқытқан. Бұған қоса АҚШ президенті осы аптада күшіне енген алюминий, болат тарифтерін түсірмейтінін мәлімдеді. Осының өзі инвесторлардың көңіл-күйін одан сайын түсіріп жіберді.
Алтын бағасына болжам
Банктер Трамптың сауда саясаты және содан туындайтын мәселелер алтын бағасын бұдан кейін де көтере береді деп есептейді.
Осы аптада Macquarie Group 2025 жылдың екінші тоқсанында алтынның бір унциясының құны 3500 долларға дейін көтеріледі деп болжады.
Алайда қаржы сарапшысы Андрей Чеботарев алтынды инвестиция үшін қаражат ретінде бағалауда оптимистік емес, бірақ қазір ол тиімді болып табылады. «Алтын бағасы өсті. Бірақ, жалпы алғанда, алтын қорғаныш активі, яғни ақшаны қорғайтын құрал болып саналады, ол тез өспейді. Сондықтан мен алтынды инвестицияға арналған құрал ретінде қарамаған болар едім, ол капиталды қорғауға арналған құрал. Сондықтан мен тікелей инвестиция ретінде инвестициялағысы келетіндерге алтынды сатып алуды ұсынбаймын», деп есептейді Чеботарев.
Сарапшының пікірінше, 2024 жылы сұраныстың өсуі орталық банктер мен инвесторлар есебінен қамтамасыз етілді. 2024 жылдың алғашқы екі айында да осы жағдай қайталанды. «Инвестициялық мақсатта сатып алынған алтын тұтынылмайды. Ол кез келген сәтте нарыққа қайта лақтырылуы мүмкін. Сұраныстың өсуі үшін жалғыз маңызды макроэкономикалық дәлел қазір АҚШ ФРЖ-ның монетарлық саясатын жұмсарту циклі болып отыр. Алайда аталған фактор биржалық баға белгілеудің жалғыз шешуші драйвері болып табылмайды» дейді сарапшы.
Сарапшылардың енді біразы алтынның қымбататуы ішкі нарықтағы валюта бағамын тұрақтандыруға себеп болуы мүмкін екенін айтып жатыр. Осыған дейін біз Ұлттық банк алтынды долларға сатып, оны айналымға жіберуге шешім қабылдаған.
