Ал сарапшылар мегаполистегі жылу желілерін жаңғырту қарқыны тозу деңгейімен салыстырғанда жоғары екенін айтып отыр.
2024 жылы қалада 20 км жылумен жабдықтау желілері, 220 км электрмен жабдықтау желілері жаңартылып, 85 қазандық қайта құрылды. Бұл шаралар жылу беру тиімділігін айтарлықтай арттырды. Биыл ауқымды міндеттер жоспарланған. Атап айтқанда, 40 км жылумен жабдықтау желілерін және 240 км электрмен жабдықтау желілерін жаңғырту, сондай-ақ 21 қазандықты қайта жаңарту. Қабылданатын шаралар инфрақұрылымның тозуын едәуір төмендетуге мүмкіндік береді.
2024-2025 жылдары жылумен жабдықтау желілерінің тозуы 3,8%-ға төмендеп, 54,1% болса, электрмен жабдықтау желілерінің тозуы 1,7%-ға азайып, 63,3%-ға жетеді.
Айта кетейік, Алматыда қала әкімі Ерболат Досаевтың тапсырмасы аясында жүргізіліп жатқан инженерлік инфрақұрылымды жаңғырту әкімдік жұмысының басым бағыты болып табылады. Қала тұрғындары үшін қолайлы жағдай жасауға бағытталған маңызды қадамның бірі – инфрақұрылымды жаңарту үшін тиімді қаржы бөлуді қамтамасыз ететін инвестициялық бағдарламаларды қолдану.
Алматы мәслихатының депутаттары 2030 жылға дейінгі жылумен қамтуды дамыту жоспарын 2040 жылға дейін талқылады.
Қаланың энергетика және сумен жабдықтау басқармасы басшысының міндетін атқарушы Нұрбақыт Серікбайдың айтуынша, Алматы тұтынушыларының жылу жүктемесінің күтілетін өсімі:
• 2030 жылға дейін — 827 Гкал/сағ,
• 2040 жылға дейін — 1 202 Гкал/сағ,
• жалпы өсім — 2 029 Гкал/сағ. Пайдалану мерзімі 25 жылдан асатын жылу желілерінің ұзындығы жыл сайын ұлғаюда, өйткені олардың ескіруі жаңғырту қарқынына қарағанда жылдам жүреді. Тозған желілердің қосымша өсуі «АлТС» ЖШС-нің реконструкцияланбаған коммуналдық және иесіз жылу желілерінің теңгеріміне берілуімен байланысты, олар қызмет ету мерзіміне жетті және уақытылы жаңартылмаған», — деп хабарлады Серікбай.
Сондықтан 2040 жылға дейін Алматының жылу желілерін жаңғырту үшін айтарлықтай қаржыландыру қажет болады:
• «АлЭС» АҚ аймағы — 270 млрд теңге (ТЭЦ-2 жылу магистралі құрылысын қоса алғанда — құны 55 млрд теңгеге жуық БТК);
• «АТКЭ» ЖШС аймағы — 154 млрд теңгеден астам.
«Жылу желілерін қайта құру және салу жұмыстарын бюджет қаражаты есебінен қаржыландыру көзделіп отыр. Жылумен жабдықтау жүйесін жаңғыртудың жалпы жоспарына кіретін «Орбита» қазандығындағы қазандықтарды қайта жаңарту жобасы қосымша жүргізілуде», — делінген Алматы қаласының энергетика және сумен жабдықтау басқармасы басшысының баяндамасында.
Ол мәслихат депутаттарына жылу желілерінің тозуы мен қайта жөнделуі болжанған екі сценарийді ұсынды.
Сценарий 1. Жыл сайын 39 км желіні ауыстыру кезінде 25 жастан асқан жылу трассаларының үлесі қысқарады деп күтілуде. Алайда неғұрлым жаңа желілердің тозу дәрежесі артады. Қайта құру болмаған жағдайда пайдалану мерзiмi асып кеткен желiлердiң тозуы едәуiр өседi.
Сценарий 2. Жылына 50 км қайта құру кезінде 25 жастан асқан жылу желілерінің тозуы 2040 жылға қарай 27% -ға дейін төмендейді.
Алматының жылумен жабдықтау жүйесін 2040 жылға дейін жылу көздерін қайта құру және жаңғырту, сондай-ақ жаңа көздер салу арқылы дамытпақшы. Құны 500-600 млрд теңгеден асатын ең шығынды жобаларды «АлЭС» АҚ нысандарында іске асыру жоспарлануда. Олардың ішінде — ТЭЦ-1 мен ТЭЦ-2 бу-газ технологиясын енгізу.
Қаржыландыру электр қуаты нарығының тетігін тарта отырып, жеке және қарыз қаражаты есебінен болжанады. «АТКЭ» ЖШС газ қазандықтары аймағында жұмыс істеп тұрған объектілер мен құрылыстарды қайта жаңарту көзделген
Алматы ТЭЦ-2 көмірден газға ауыстыру құны 388 млрд теңгені құрайды, деп хабарлады өткен жылдың соңында энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиев халықпен кездесуде.
Алматыдағы ТЭЦ-2 толығымен 2026 жылы газға көшеді. Бұл зиянды заттар шығарындыларын жылына 37,3 мың тоннадан 2,7 мың тоннаға дейін азайтуға мүмкіндік береді. Алматы ТЭЦ-2 көмірден газға ауыстыру құны 388 млрд теңгені құрайды, деп хабарлады өткен жылдың соңында энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиев халықпен кездесуде. Алматыдағы ТЭЦ-2 толығымен 2026 жылы газға көшеді. Бұл зиянды заттар шығарындыларын жылына 37,3 мың тоннадан 2,7 мың тоннаға дейін азайтуға мүмкіндік береді.