Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев кешегі Қазақстан халқына Жолдауында ел ішінде де, шетелден де көші-қон ағындарын есепке алудың бірыңғай цифрлық жүйесі енгізілетінін айтты.
«Еңбек нарығын және әсіресе көші-қонды реттеу саласындағы болжамдау сапасы мен шешімдердің тиімділігіне орталықтандырылған есепке алу жүйесінің жоқтығы қатты әсер етеді. Үкіметке ел ішінде де, шетелден де көші-қон ағындарын есепке алудың бірыңғай цифрлық жүйесін енгізу міндеті тұр. Бақылаусыз ішкі және сыртқы көші-қон азаматтарды тартатын нүктелер болып табылатын біздің ірі қалаларымыздың инфрақұрылымына орасан зор салмақ түсіреді «, — деді Мемлекет басшысы.
Мысал ретінде ол Астананы келтірді. Тек соңғы үш жылда елорда тұрғындарының саны 250 мыңнан астам адамға, оның ішінде өткен жылы 100 мыңға жуық адамға көбейді. Биыл өсім одан да жоғары белгіден асуы мүмкін. Қала инфрақұрылымына күнделікті жүктеме іс жүзінде 1,5 млн адам ресми санымен 1,9 млн тұрғынға практикалық қызмет көрсету есебінен қалыптасады.
«Басқаша айтқанда, 400 мыңнан астам адамға, бір қала халқының саны бойынша орта есеппен алғанда, ешқандай жоспардан тыс қызмет көрсетіледі. Қаланы жылумен жабдықтау және сумен қамтамасыз ету жүйелерінің тұрақтылығына қауіп төніп тұр «, — деді президент.
Президенттің айтуынша, 2022 жылдан бері Астанада мұқтаж жандарға 7000-ге жуық пәтер беріліп, оның ішінде көп балалы отбасыларға 1380 пәтер, жетім балаларға — 835, ерекше мұқтаж адамдарға — 665 пәтер берілді.
«Бірқатар облыстар әкімдерінің әрекетсіздігі аясында, корпоративтік салықтар түсімінен түскен қаражаттың артығын осындай тиімсіз жобаларға, мысалы, брусчатка салуға жұмсаған кезде, адамдар осындай әлеуметтік қызметтер мен жеңілдіктер ұсынылатын елордаға тартылады. Бұл жағдай елеулі проблемалармен қатар жүреді. Әлеуметтiк осал азаматтар саны бiрнеше есе өстi, әлеуметтiк қолдауға арналған шығыстар бюджет кiрiстерiнен жылдам өсуде, ал әлеуметтiк мiндеттемелердiң үлесi сыни деңгейге жақындауда. Қаладағы мектеп инфрақұрылымы мүмкіндіктер шегінде жұмыс істеуде — жыл сайын 15-ке дейін жаңа мектеп салу талап етіледі. Төсек-орын тапшылығы және емханалардың жүктемесі сақталуда. Әкімдік қаланы озық дамыту үшін жағдай жасаудың орнына едәуір ресурстарды әлеуметтік шығыстарға жұмсауға мәжбүр, олар қалалық бюджетте қазірдің өзінде 60% -ды алып отыр. Жағдайды түзету үшін түбегейлі шаралар қажет «, — деп мәлімдеді мемлекет басшысы.
Өңірлерден астанаға көші-қон ағынының себептеріне шұғыл түрде егжей-тегжейлі талдау жүргізіп, елімізде әлеуметтік және экономикалық тартымдылықтың баламалы орталықтарын құруға бағытталған шешімдер қабылдау қажет, деді Президент.
Оның айтуынша, «ақша азаматтарға кетеді» қағидатын енгізіп, өңірлердің әлеуметтік міндеттемелерін қаржыландыруды қайта бөлу керек.
