БЖЗҚ мәліметтерінде 1 мамырдағы жағдай бойынша, Ұлттық Банк басқаратын зейнетақы активтерінің инвестициялық кірісі жыл жыл басынан бері -0,69% немесе минус 146,36 млрд теңге екені хабарланды. Ұлттық банк теріс инвестициялық кірісті ҚР Қаржы министрлігінің мемлекеттік бағалы қағаздары құнының төмендеуімен, сондай-ақ теңгенің долларға шаққандағы бағамының 525 теңгеден 510 теңгеге дейін нығаюымен түсіндіреді.
Статистика жұмыс берушілердің міндетті зейнетақы жарналарын ескермейді.
Олар бойынша жыл басынан бері шығындар минус 12,37 млрд теңгені, ал кірістілік — минус 4,5% құрады. Сәуір мен мамырда есептелген инвестициялық кіріс тиісінше 214,94 млрд және 85,18 млрд теңгені құрағанын атап өтеді.
Жыл сайын тендер негізінде БЖЗҚ қаржы құралдарының белгілі бір түрін бағалау бойынша қажетті біліктілігі бар тәуелсіз бағалаушыны жалдайды, ол қазақстандықтардың жинақтары салынған активтерді тоқсан сайын бағалауды ұсынады. Мысалы, ҚР резидент ұйымдарының өтімді деп танылмайтын акциялары (депозитарлық қолхаттары) сияқты құралдар қайта бағаланады; Қазақстан аумағында ғана айналыста болатын (саудаланатын) және «әділ құны бойынша бағаланатындар» санатына жатқызылған борыштық ОБ; бағалау күні Bloomberg немесе Reuters ақпараттық-талдау жүйелерінде нарықтық бағалар туралы ақпарат жоқ.
Бұл ретте Ұлттық банктің инвестициялары үшін әділ және амортизацияланған құн моделі бойынша есепке алудың екі моделі пайдаланылады. Ал басқарушы компанияларда жаңа инвестициялар қоржыны бар, сондықтан нарықтық дағдарыс кезеңдерінде әлеуетті пайда айтарлықтай құбылмалылыққа ұшырайды. Қалай болғанда да, басқарушы компаниялардың өкілдері солай деп есептейді.
Зейнетақы жинақтарындағы инвестициялық кiрiстiң үлесi жыл сайын өсiп келедi.
Жалпы алғанда, Ұлттық банк 2014 жылдан бері қамтамасыз еткен таза инвестициялық кіріс (барлық зейнетақы активтерін БЖЗҚ-ға біріктіру процесінің аяқталуы) 5,9 трлн теңгені құрады. Егер жинақтаушы зейнетақы жүйесі жұмыс істей бастағаннан бергі инвестициялық кірісті қарастыратын болсақ, ол 6,8 трлн теңгені құрайды.
«Ағымдағы жылдың басынан бастап геосаяси жағдайдың нашарлауы аясында әлемдік қаржы, тауар нарықтарындағы құбылмалылық өсті, бұл инфляцияның өсуіне де, зейнетақы активтерінің табыстылық көрсеткіштеріне де әсер етті. Осылайша, зейнетақы активтерінің кірістілігі жыл басынан бері түрлі кезеңдерде оң да, теріс те қалыптасқан қаржы құралдарын нарықтық және валюталық қайта бағалау салдарынан өзгереді», — деп түсіндірді БЖЗҚ-да.
Ал 2025 жылдың бес айындағы инвестициялық табысы мынадай:
- Сентрас Секьюритиз – 4,10% (94 млн теңге);
- BCC Invest – 2,85% (169,87 млн теңге);
- Halyk Global Markets – 1,49% (85,41 млн теңге);
- Jusan Invest – 1,35% (166,46 млн теңге);
- Halyk Finance – 0,66% (264,7 млн теңге);
- Ұлттық банк – минус 0,69% (минус 146,36 млрд теңге).
- Зейнетақы активтері былай бөлінген
- БЖЗҚ – 22,8 трлн теңге;
- Halyk Finance – 36,35 млрд теңге;
- Jusan Invest – 11,77 млрд теңге;
- BCC Invest – 6,32 млрд теңге;
- Halyk Global Markets – 5,53 млрд теңге;
- Сентрас Секьюритиз – 2,39 млрд теңге.
