ҚНДРА табиғи апаттардан тұрғын үйлерді міндетті сақтандырудың шарттарын жариялады

Қазақстанда тұрғын үйлерді табиғи апаттардан міндетті сақтандыру туралы заң жобалары әзірленуде.

ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі (ҚНДРА) консультативтік құжатты көпшілік талқылауына шығарды. Онда заңнамадағы ықтимал өзгерістер бойынша ұсыныстар баяндалған. Жария талқылау 12 мамырға дейін жалғасады.

Тұрғын үйлерді міндетті сақтандыру идеясын сипаттайтын құжатта өзгерістердің алдын ала контурлары беріледі. Ұсыныстарда былай делінген:

Құжатта «Тұрғын үйді табиғи апаттардан міндетті сақтандыру туралы» заң жобасын іске асыру үшін 2026 жылы заңға тәуелді құқықтық актілер әзірленіп, қабылдануы мүмкін делінген.

Ағымдағы жағдайды сипаттау құжатында елдегі тұрғын үйлерді табиғи апаттардан сақтандырумен қамту небәрі 3,2% -ды құрайтыны, бұл ретте өңірлерден ең көбі Алматы қаласында — 7,7% -ды құрайтыны хабарланады.

Сарапшылар не дейді

Осыған дейін сенатор Бибігүл Жексенбай төтенше жағдай салдарынан келген шығынды өтеудің жаңа жолдарын қарастыруды ұсынды. Яғни жылжымайтын мүлікті сақтандыру ісін жүйелендіру керектігін айтты. Елімізде бұл мәселе соңғы жылдары кезең-кезеңімен талқыланып келе жатқанына екпін түсірді.

Оның айтуынша, ешбір  ел өз аумағында болған апат тәуекелінен залалды толық дербес өтей алмайды. Табиғи апаттардан төтенше жағдайлар кезінде келтірілген залал отандық сақтандыру жүйесінің дамымағандығынан өте сирек өтеледі. Мұндай жағдайда зардап шеккендердің тұрғын үймен қамтамасыз етілуі және олардың қаржылық мәселелерді шешу ауыртпалығы дерлік жергілікті атқарушы органдар мен ҚР Үкіметі көтеріп отыр.

«Шетелдік сақтандыру компанияларында тәуекелдер қайта сақтандырылады. Қайта сақтандыру тетіктерінің көмегімен әлемнің түкпір-түкпіріндегі компаниялар тәуекелдерді өзара бөлісіп, зардап шеккендерге сақтандыру төлемдерінің түсуін қамтамасыз етеді. Халықаралық тәжірибе көрсеткендей, апаттық тәуекелді сақтандырудың барлық сәтті үлгісі ықтимал шығындардың орасан зор көлеміне байланысты мемлекеттік-жекеменшік әріптестік қағидаты бойынша жүзеге асырылады. Мәселен былтыр жер сілкінісі болған Түркияда 1999 жылдан бері апаттық тәуекелдерден міндетті сақтандыру бағдарламасы іске қосылып, оның аясында мемлекеттік сақтандыру компаниясы құрылған. Сонымен қатар жылжымайтын мүліктің шамамен 50 пайызы осы міндетті бағдарламамен қамтылған», — дейді Б. Жексенбай.

Сақтандырушылар қауым­дас­­тығының төрағасы Виталий Веревкиннің айтуынша, мүлікті сақтандыру арқылы мүліктен толық айырылу қаупін азайтуға, залал­дың орнын толтыруға мүм­кіндік бар. Ол үшін:

Белгілі бір өңір­де тұрғын үйді нақты қан­дай жағдайдан сақтандыру қажет­тігін, сақтандыру жағдайы туын­дағанда қаражатты қайдан алу­ға мүмкіндік бар деген мәсе­ле­лерді шешіп алу керек.

Өткен жылдардағыдай зардап шеккен 13 мың үйге төлем жасауға сақ­тан­дыру компанияларының шамасы жетпейді.

Елде табиғи және техногендік апаттың салдарын жоюға бағытталған арнайы сақтандыру қорын құру әзір­ге қажетсіз.

Себебі бізде әзір­ге сақ­тан­дыру нарығы дамы­ған ел­дер­дегідей біліктілік жет­кі­лік­сіз.

Жер сілкінісіне қарсы сақтандыруды төлемеген жағдайда мемлекет үйдің құжаттарын берілмейтіні осыған дейін талай рет айтылған. Ресми құжат болмаса  су, жарық, газыңызды да қостыра алмайсыз. Сарапшылардың сөзінше сақтандыру құны қымбат емес.

2024 жылдың алғашқы екі айында былтырғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда мүлікті ерікті сақтандыру шарттары 77,3%-ға өскен. Сақтандырылған тұрғын үйлер саны бойынша Астана көш бастап тұр. Оның үлесіне жаңа сақтандыру шарттарының жартысы – 50,4% келеді.

Сейсмикалық қауіпті аймақта тұрған Алматы қаласында жер сілкінісі үнемі болып тұрады. Жер сілкінісінен сақтандыру үрдісі қалыптаса қойған жоқ. Дегенмен азаматтар жылжымайтын мүліктерін апаттың осы түрінен сақтандырған болса, апат салдарынан тұрғын үйге келтірілген зиянды өтеуге болады. Алматының үлесі небәрі – 14,85 пайыз ғана. Алайда су басқан аймақтарда жеке мүлікті сақтандыру деңгейі өте төмен – 1%-дан да аз.

2024 жылдың көктемінде ауқымды су тасқыны Қазақстанның 10 облысын қамтыды. Нәтижесінде 224 мыңнан астам адам тұратын 17 603 елді мекен мен 120 тұрғын үй зардап шекті. Тексерістен кейін 9156 үй жөнделді. 8447 үй қалпына келтіру үшін жарамсыз деп танылды, сондықтан қайталама нарықта 5767 үй мен пәтер сатып алынды, сондай-ақ 2680 жаңа үйдің құрылысы басталды.

Продолжая тему:
#АРРФР РК #Жилье #Казахстан #Обязательное страхование #Стихийные бедствия #Страхование жилья
Казахстан запускает «золотую визу» для иностранных инвесторов
30 апреля 2025 в 22:14
Триллион тенге не облагаемого налогами оборота мимо бюджета: что не так с мясом в Казахстане
28 апреля 2025 в 11:08
ЦентрКредит почти удвоил прибыль в первом квартале 2025 года
30 апреля 2025 в 21:43
Ученые назвали момент, когда смартфон излучает наиболее опасное излучение
28 апреля 2025 в 14:50
В Казахстане хотят усложнить процедуру развода и поддержать молодые семьи
30 апреля 2025 в 21:39
Доллар упал до 513 тенге: что это значит для цен и кошельков казахстанцев
28 апреля 2025 в 15:36
В Казахстане хотят ужесточить правила для потребительских кредитов
30 апреля 2025 в 20:41
113 ДТП, 42 погибших: власти Казахстана берутся за контроль такси
21 апреля 2025 в 15:13
Forte заинтересовался покупкой Home Credit в Казахстане
30 апреля 2025 в 20:33
Мобильные переводы под контролем: Минфин уточнил, кого затронет мониторинг
30 апреля 2025 в 17:24
Мошенники маскируются под сотрудников Антикора
30 апреля 2025 в 19:45
В Казахстане вводятся абонементы на платные дороги: как это работает
29 апреля 2025 в 16:49
В Казахстане планируют вакцинировать от ВПЧ не только девочек, но и мальчиков
30 апреля 2025 в 19:24
Доходы казахстанцев всё меньше зависят от государства
29 апреля 2025 в 09:52
Казахстан и ОАЭ построят 2 крупные ветростанции
30 апреля 2025 в 18:45
Можно ли хрустеть пальцами: врач объяснил, когда это безопасно, а когда — сигнал к тревоге
26 апреля 2025 в 19:09
Бытовой преступности становится меньше в Казахстане — МВД
30 апреля 2025 в 17:50
До 18% годовых: в каких банках в апреле выросли ставки по депозитам в тенге
30 апреля 2025 в 11:20
К 80-летию Победы ветеранам в Алматы выплатят по 5 млн тенге
30 апреля 2025 в 17:15
КСК упраздняются, ОСИ получают больше прав: Мажилис одобрил изменения в сфере ЖКХ
30 апреля 2025 в 16:36
График работы ЦОНов и спецЦонов в праздничные дни мая
30 апреля 2025 в 16:01
Саранский завод начинает производство стиральных машин с AI-функциями
29 апреля 2025 в 15:10
ЕДБ депозиті 18% -дық рекордты жаңартты: Енді банктер бизнес жоба ғана емес, халықтың салымы үшін күреседі
30 апреля 2025 в 15:40
Акцизы на алкоголь, табак и энергетики вырастут: что меняется в налогах Казахстана
30 апреля 2025 в 16:04