Ұлттық статистика бюросының ақпаратына сәйкес, құрылыс материалдарының баға индексі ақпанмен салыстырғанда 100,5 пайызды, ал 2024 жылдың наурызымен салыстырғанда 102,2 пайызды құрады.
Салыстыру үшін, қаңтар мен ақпанда бұл көрсеткіштер тиісінше 99,9 және 100,1 пайыздан төмен болды:
- Бағаның неғұрлым өсуі негізгі құрылыс материалдарына әсер етті
- Бағаның едәуір өсуі негізгі позицияларды қозғады, онсыз ғимараттар мен құрылыстарды тұрғызу мүмкін емес:
- Тас, әктас, бор, тақтатас және гипс — айына 13,2 пайызға және жылына 52,5 пайызға өсу;
- Пластикалық плиталар, құбырлар және профильдер — айына + 11,9 пайыз және жылына + 13,1 пайыз;
- Тауарлық бетон — айына + 4,1 пайыз және жылына + 7,5 пайыз.
Бұл материалдар іргетастарда, қасбеттерде, қалқаларда және инженерлік жүйелерде пайдаланылады. Олардың қымбаттауы автоматты түрде бүкіл құрылыс процесі құнының өсуіне алып келеді. Қазақстан құрылыс материалдарының басым бөлігін өз бетінше өндіргеніне қарамастан, олардың едәуір үлесі бірінші кезекте Ресейден импортталады.
Сарапшылардың мәліметінше, РФ-ның құрылыс материалдары импортындағы үлесі шамамен 50 пайыз.
Теңгенің әлсіреуі бағаға әсер етті
2025 жылдың басынан бері теңге рубльге қатысты 20 пайыздан астам арзандады. Бұл қазақстандық сатып алушылар үшін рубльдегі өзгеріссіз бағаның өзінде ресейлік материалдардың қымбаттауына алып келді.
Тұрғын үй бағасының өсуі — уақыт мәселесі
Сарапшылар құрылыс материалдары бағасының өсуі жылжымайтын мүлік нарығына әсер етуі мүмкін деп ескертеді. Көктемде, сұраныстың жандануы аясында, құрылыс салушылар тұрғын үй құнына көтерілген шығындарды қосуды бастайды.
- Сарапшылардың айтуынша, бағаның өсуі — отандық өндірушілерді қолдауды күшейту, логистиканы дамытуға және импортқа бағдарланған жеткізілімдерді қайта қарау қажеттігін қаперге салды.
- Саланың сыртқы нарықтарға тәуелділігі құрылыс сегментінің экономикалық тәуекелдер алдында әлсіз екенін алға тартып тұр.
- Көктем жылжымайтын мүлік нарығындағы мәмілелерді қозғап жіберетіні белгілі. Алайда сарапшылардың ескертуінше, бағаның одан әрі өсуі сатып алушылардың белсенділігін төмендетуі мүмкін
Жалпы алғанда,2025 жылы Қазақстанның жылжымайтын мүлік нарығында баға өседі.
Кейбір өңірлерде шаршы метр құнының аздап төмендеуіне қарамастан, жалпы тренд тұрғын үйдің одан әрі қымбаттай беретіні белгілі болып қалды. Өзін-өзі реттейтін риэлторлар қауымдастығы президентінің кеңесшісі Нина Лукьяненконың айтуынша жаңа тұрғын үй ұсыныстың төмендеуінен және құрылыс салушыларға қойылатын талаптардың қатаңдатылуынан қымбаттауы мүмкін.
«Мұндай жағдайда үкімет пен девелоперлер халықтың қалың жігі үшін тұрғын үйдің қолжетімділігін қамтамасыз ету үшін сұранысты қолдау мен ұсынысты ұлғайту арасындағы теңгерімді табуы тиіс. » дейді Нина Лукьяненко.
Сондай-ақ сарапшы құрылыс сегменті қазақстандықтар үшін қаржыны сақтайтын платформа екенін, бағаның өсуіне осы фактор да ықпал етіп отырғанын айтады. Мысалы, осыдан 4-8 жыл бұрын құны эконом санаттағы 40-45 шаршы метр пәтердің нарықтық құны 25 млн теңге, қазір 40 млн теңгенің айналысында тұр. Дәл мынадай табыс әкелетін өзге платформа болмағандықтан халық қолындағы жиған қаржысын құрылысқа салуы үйреншікті құбылысқа айналып кетті.
«Қор нарығы тәрізді халықтың табысын сақтайтын платформаларды дамытпай нарықтың құнын таба алмайды. Біз 1 шаршы метрдің нарықтық құнының қанша екенін білмейміз. Үлкен қалалардың орталығындағы жер бағасы да пәтер бағасына әсер етеді» дейді ол.
Риелторлардың басқа болжамдарына қарағанда, 2025 жылы ең танымал пәтерлер 60 шаршы метрге дейін болады.
Бұдан бұрын біз Қазақстан үкіметі тұрғын үй бағдарламаларын қолдауға 500 миллиард теңге бөлетінін хабарладық. Бұл қаражат «Бәйтерек» холдингі арқылы түседі.
Ақшаны былай бөлу жоспарлануда: 300 миллиард теңге жалға беру үшін 21 мың пәтер сатып алуға жұмсалады;
- 120,6 миллиард теңге жаңа тұрғын аудандарға коммуникация жүргізуге бағытталады;
- 80 миллиард теңге «Отбасы банкі» ұсынған «2-10-20» және «5-10-20» ипотекалық бағдарламаларын қаржыландыруға бөлінеді.
Жалпы, үкімет биыл 19 миллион шаршы метрден кем емес тұрғын үй салуды жоспарлап отыр.
