Қазақстандық отын қауымдастығының (ҚТА) автожанармай құю станцияларының (ЖҚС) біріктіруші желісі Аи-92 бензині мен дизель отынының бөлшек сауда бағасы ақпан айының соңына қарай литріне тағы 4 теңгеге өсетінін хабарлады
Осыған дейін 28 қаңтарда президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың төрағалығымен өткен үкіметтің кеңейтілген отырысы аясында ЖЖМ бағасын мемлекеттік реттеу тәжірибесінен бас тарту жоспары тағы да жария етілді.
Премьер-министр Олжас Бектенов отын, оның ішінде газ құнын кезең-кезеңмен ырықтандыру басталғанын, нарықтық баға белгілеуге біртіндеп көшу қажетті инвестицияларды тартуға, ЖЖМ тапшылығының тәуекелдерінен құтылуға мүмкіндік беретінін және үкімет бағаның күрт көтерілуіне жол бермейтінін айтты. Ал отын қауымдастығы о нарығын 80% бақылайтын ресурс ұстаушылар, соның ішінде KC Energy Group және» Қазмұнайгаз «1 ақпаннан бастап көтерме бағаны көтергенін мәлімдеді. Осылайша, бөлшек саудада сатушылар ақпан айындағы отын көлемін көтеріңкі бағамен сатып алуда. «Мысалы, дизель отыны мен Аи-92 бензинінің көтерме бағасының орташа өсуі литріне 4 теңгені құрады. Сәйкесінше, ақпан айының соңына қарай ескі бағалар бойынша жинақталған көлемдерге байланысты ЖЖМ бөлшек сауда құны литріне 4 теңгеге өседі «, — делінген ҚТҚ хабарламасында.
Олар сондай-ақ бөлшек сауда бағасына қосылған 4 теңгенің 80% -ы немесе 3 теңге мемлекеттік бюджетке көтеріңкі акциз түрінде алынатынын атап өтті. ҚТҚ-дан хабарлағандай, ЖЖМ бағасын кезең-кезеңімен көтереді. Қауымдастықта еске салып өткендей, Қазақстанда бензин мен дизельдік отын бағасын мемлекеттік реттеудің күшін жоюға байланысты 1 ақпаннан бастап жанар-жағармайдың көтерме жеткізушілері отынның көтерме бағасын көтерді. Бұған дейін хабарланғандай, «ҚазМұнайГаз» ақпан айының басынан бері дизель отыны мен бензиннің көтерме бағасын қаңтармен салыстырғанда тиісінше 1,7% және 2,5% -ға көтерген. Нарықтың басқа қатысушылары, соның ішінде делдалдар да ЖЖМ бағасын көтерді. Аи-92 мен дизель отынының шекті бөлшек сауда бағаларын мемлекеттік реттеу энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиевтің бұйрығымен қаңтардың соңында тоқтатылды.
Сәтқалиев АИ-92 бөлшек сауда бағасының литріне небәрі бес теңгеге көтерілетінін болжап, ЖЖМ бағасының күрт өсуіне жол бермеуге уәде берді. Қазақстанда 1 ақпаннан бастап автогаздың бөлшек сауда бағасы өңірге байланысты қаңтармен салыстырғанда 8,5-21,4% -ға өсті. Егер нарыққа қатысушылар Аи-92 бағасын осы шекте көтеруге шешім қабылдаса, онда бұл маркадағы бензин литрі бірден 43,87 теңге (+ 21,4%) немесе шамамен 249 теңгеге дейін қымбаттайды. Автогаздың құны бензин мен дизель отынының бағасымен байланысты. 2022 жылғы қаңтар оқиғаларынан кейін автогаз бензин мен дизельдік отынға қарағанда баяу қымбаттағандықтан, Энергетика министрлігі өз әрекеттерімен автогазға сұранысты арттырып, автокөлік иелерін машиналарды газға ауыстыруға ынталандырды. Бұл автогаз тұтынудың күрт өсуіне әкелді.Аи-92/93 бөлшек сауда бағасы 2023 жылғы сәуірде литріне 205 теңгеге дейін көтерілді (өңірге байланысты литріне 182-187 теңгеден), дизель отыны — 295 теңгеге дейін (өңірге байланысты 230-260 теңгеден бастап). Тәуелсіз мұнай өндіруші ұйымдар 2023 жылдың күзінде Аи-92 маркалы бензин мен дизель отынының бөлшек сауда бағасын 2024 жылдың басынан бастап тиісінше бір литріне 230 теңге мен 345 теңгеге дейін, ал қазақстандық мұнай өңдеу зауыттарына (МӨЗ) жеткізу кезінде шикі мұнайдың құнын бір тоннасына 95-105 мың теңгеден 135-145 мың теңгеге дейін көтеруді ұсынды.
